‘n Jakkals, voortvlugtend van ‘n Jagter en sy honde, kom op ‘n houtkapper, besig om aan ‘n groot stinkhout te kap, af en smeek hom om hom van ‘n skuilplek te voorsien. Die Houtkapper stel voor dat die Jakkals sommer daar in sy hut gaan skuiling kry, so toe kruip die Jakkals maar daar eenkant in ‘n hoekie weg. Ook nie lank nie of die Jagter en sy Honde kom daar verby, met natuurlik die navraag of die Houtkapper nie strakkies ‘n Jakkals daar verby sien kom het nie. Die Houtkapper verklaar dat hy in geen dae ‘n jakkals gesien het nie, maar wys tog die heeltyd knip-ogend met sy kop en arms in die rigting van die hut waarin die Jakkals wegkruip. Die Jagter slaan egter nie ag op die Houtkapper se gebare nie, waarom sal die man ook nou vir hom lieg, en vertrek dadelik verder op soek na die Jakkals. Net toe hy en sy honde buite sig is, slaan die Jakkals, sonder so min as ‘n dankie of ‘n groet, voet in die wind. Maar die Houtkapper roep beskuldigend agterna: “Jou ondankbare dierasie, dat jy nog asemhaal is aan my te danke, en tog wil jy hier vort sonder selfs ‘n dankie!” Waarop die Jakkals hom daarop wys: “Ek sou jou so graag wou bedank het, as dit net was dat jou woorde en jou gebare dieselfde taal gepraat het, maar dit was mos duidelik dat die een die ander, en daarom ook vir my, verraai het.”
Hierdie een het 'n kinkel. Party vertellings maak dit 'n haas en allermins nie 'n jakkals nie wat kom aanklop. Dit wil voorkom of die vertalers die lupes (haas) verander het in lupus (wolf). Soos ek aflei het Phaedrus dit in Latyn geskryf en van 'n haas gepraat. Toe dit in Grieks vertaal is, sluip die verwarring in word dit 'n jakkals. Later is dit weer uit Grieks in Latyn vertaal, toe natuurlik, is dit 'n wolf. Ek praat nie van 'n haas nie, ook nie van 'n wolf nie, maar 'n jakkals. Die eerste bron wat ek geraadpleeg het was 'n Victoriaanse Engelsman se boek. Dit maak sin dat die Brit eerder 'n jakkals of vos sou gebruik.
Maar hoe het Phaedrus dit vertel:
'n Vlugvoetige haas was aan’t wegvlug van 'n jagter. 'n Beeswagter het egter gesien waar die haas homself in 'n digte struikgewas onsigbaar wou maak. Die haas sê toe vir die wagter: “Ek smeek jou in die naam van al die gode en almal vir wie jy lief en dierbaar is, om my nie te verklap nie! Ek het my nog net altyd goed gedra hier in die veld waar beeste wei.” Die beeswagter antwoord: “Wees nie bevrees nie, hou jou lyf skaars daar waar jy is en wees gerus.” Met die daag die jagter warm op die spoor van die haas daar op, al skreeuend: “Haai, jy, beeswagter, is hier nie nou net 'n haas verby nie?” “Inderdaad,” kom dit van die beeswagter, “maar hy het voet in die wind geslaan, doerie kant toe.” Terwyl hy praat swaai hy egter sy kop en wink met die oog, anderkant toe, in die rigting van die haas se skuilplek. Die jagter slaan egter nie hierop ag nie en verdwyn spoedig uit die oog. Dis toe dat die beeswagter hom tot die haas wend: “En toe, gaan jy my bedank vir die feit dat ek jou geheim gehou het nie?” Maar die haas antwoord: “Wel, ek kan dit nie ontken dat ek jou tong baie dank verskuldig is nie, en daarvoor baie dankie. Maar wat jou leuenagtige oë betref, wens ek sommer iemand kom en ruk hulle skoon uit daardie verraderlike, winkende kop van jou.”
'n Haas, wat my betref, pas die rol wat hier vertolk moet word baie beter as die van 'n jakkals of 'n wolf.
