Saturday 28 May 2011

Die hond in die stal


Dit gebeur dikwels dat mense ander mense, iets wat hulle self nie kan geniet nie, ook nie gun nie. Selfs al hou dit vir hul geen voordeel in nie, laat hulle ander ook nie toe om dit te geniet nie. Luister na 'n fabel van een so geval:  Daar was hierdie gemene hond wat homself op die hooi in die stal uitgestrek het. Toe die beeste daarvan wou eet, het hy hulle gekeer, sy tande gewys en aggressief gegrom. Die beeste sê toe vir hom: “Dis baie gemeen van jou om ons iets te misgun wat vir jou van absoluut geen waarde is nie. Honde eet nie strooi nie, en tog laat jy ons ook nie naby kom nie. Dieselfde ding het gebeur met die hond wat 'n been in sy bek vasgeklem het: op die manier kon hy nie daaraan vreet nie, maar net so kon geen ander hond daaraan kou nie.” Die fabel wys dat dit nie maklik is om afguns te vermy nie, met bietjie moeite kan jy probeer om aan die slegte gevolge daarvan te ontkom, maar dit geheel en al vryspring, kan jy nie.



Hierdie fabel is in geen klassiek Griekse of Latynse teks opgeteken nie. Die oudste optekening wat ons het, soos dit hierbo vertaal is, dateer uit die laat 1400’s, toe dit as 'n fabel van Esopus gepubliseer is.

Dat die oorsprong daarvan in klassieke tye lê, lei geen twyfel nie; ons lees in klassieke tekste van die spreekwoordelike “hond in die stal” wat in een bok verklaar word met 'n vertelling oor die hond in die stal wat nie die hawer wou eet nie, maar dit ook nie vir die perde gegun het nie.



 

So 500 jaar na die boonste vertelling, is die fabel soos volg in Afrikaans vertel:

‘n Hond het homself in die koeistal tuisgemaak. Hier het hy met ‘n gegrom,‘n geblaf en ‘n gehap die beeste daarvan weerhou om by die hooi wat vir hulle uitgepak was, uit te kom. “Wat ‘n selfsugtige dierasie is daardie hond nie,” merk een van die beeste teenoor ‘n ander op, “self kan hy nie die hooi eet nie, en tog laat hy ons, wat kan, ook nie toe om dit te doen nie.”

 

 Illustrasies deur Laura Gibbs op Flickr toeganklikm gemaak.